Patron szkoły
Henryk Sienkiewicz urodził się 5 maja 1846 roku w Woli Okrzejskiej (Podlasie).
Pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej, która w momencie utraty swojego majątku na stałe zamieszkała w Warszawie. Był synem Stanisława i Stefanii (z domu Cieciszowska). Sienkiewicz uczył się w warszawskim gimnazjum, później studiował prawo, medycynę oraz polonistykę (w Szkole Głównej i na Uniwersytecie Warszawskim).
Po studiach pracował, jako dziennikarz, reporter i felietonista w prasie warszawskiej. Współpracował między innymi z takimi gazetami, jak: „Tygodnik Ilustrowany”, „Przegląd Tygodniowy”, „Niwa”, „Słowo”, „Gazeta Polska”. W 1876 roku wyjechał, jako korespondent na dwa lata do Ameryki Północnej. Sienkiewicz wiele podróżował – zwiedził Europę Zachodnią (Francja, Włochy, Hiszpania), jak i Afrykę i Europę Południową (Rumunia, Bułgaria, Grecja) i Azję (Turcja).
Po powrocie z Ameryki pisarz ożenił się z wielkiej miłości z Marią Szetkiewiczówną, Małżeństwo było szczęśliwe i urodziło się z niego dwoje dzieci (Henryk i Jadwiga). Maria była jednak chora na gruźlicę i zmarła w 1885 roku. Pisarz ożenił się raz jeszcze w 1893 roku z Marią Romanowską - Wołodkiewiczówną.
Stanowili oni jednak nieudane małżeństwo i zakończyło się ono po dwóch latach rozwodem. Po raz kolejny ożenił się dopiero w 1904 roku, jego wybranką była daleka krewna, Maria Babska.
W 1900 roku z okazji trzydziestolecia pracy twórczej Sienkiewicz otrzymał w darze od narodu majątek ziemski w Oblęgorku (koło Kielc). Przebywał w nim okazyjnie, wciąż podróżując i utrzymując na stałe mieszkanie w Warszawie. Po wybuchu pierwszej wojny światowej Sienkiewicz wyjechał do Szwajcarii. Wraz z wybitnym kompozytorem i politykiem, Ignacym Paderewskim założył tam Szwajcarski Komitet Generalny Pomocy Ofiarom w Polsce. Zgodnie z ówcześnie panującym zwyczajem Sienkiewicz swoją twórczość publikowaną w prasie podpisywał pseudonimem (Litwos). Debiutował na łamach „Przeglądu Tygodniowego” recenzją teatralną w 1869 roku. Natomiast debiutem literackim była powieść Na marne drukowana trzy lata później. Jego twórczość wpisywała się początkowo w nurt epoki pozytywizmu. Gloryfikował w niej idee pracy organicznej czy pracy u podstaw. Z czasem jednak oddalił się od problematyki pozytywistycznej, czego najlepszym dowodem są liczne powieści historyczne (pisane wedle maksymy „ku pokrzepieniu serc”), a także powieści współczesne.
Henryk Sienkiewicz był od 1887 roku honorowym prezesem Międzynarodowego Towarzystwa Literackiego, a Uniwersytet Jagielloński przyznał mu tytuł doktora honoris causa. W 1905 roku dostał Literacką Nagrodę Nobla za całokształt pracy twórczej. Jego utwory tłumaczone były na wiele języków (nie tylko europejskich; np. Quo vadis doczekało się tłumaczeń na ponad czterdzieści języków, w tym na japoński). Ponadto wiele utworów Sienkiewicza zekranizowano (jako pierwsze Szkice węglem w 1912 roku; jako ostatnie do tej pory Quo vadis w 2001 roku).
Najważniejsze powieści Sienkiewicza to:
Trylogia (czyli: Ogniem i mieczem, Potop, Pan Wołodyjowski) – to cykl powieści historycznych, dzięki którym Sienkiewicz stał się sławny i zdobył rzesze wiernych czytelników. Utwory były pisane „ku pokrzepieniu serc” rodaków, będących pod zaborami. Przedstawiają Polskę w czasach, kiedy była niepodległa, a jej obywatele za nią walczyli. Dotyczy czasów XVII wieku.
Quo vadis – najdoskonalsza powieść historyczna Sienkiewicza. Metaforycznie odnosi się do Polski i Polaków. Jej akcja dzieje się w starożytnym Rzymie, za czasów panowania cesarza Nerona. Opowiada o prześladowaniu chrześcijan i zepsuciu rzymskich warstw arystokratycznych. Głównymi bohaterami są zakochani w sobie, patrycjusz rzymski Marek Winicjusz i księżniczka Ligia, którzy, aby móc być ze sobą, zmagają się z przeciwnościami losu.
Krzyżacy – powieść historyczna, której akcja toczy się w średniowieczu. Przedstawia czasy świetności oręża polskiego. Opowiada o przygodach rycerza, Zbyszka z Bogdańca. Mają one miejsce na tle istotnych dla Polski zdarzeń historycznych. Opisane zostało panowanie w Rzeczpospolitej Jagiellonów i bitwa pod Grunwaldem.
W pustyni i w puszczy – powieść dla młodzieży. Powstała po pobycie Sienkiewicza w Afryce. Opowiada o przygodach dwojga młodych ludzi, Stasia i Nel, którzy przebywali wraz z rodzicami na Czarnym Lądzie.
Znane nowele to między innymi:
- Szkice węglem;
- Janko Muzykant;
- Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela;
- Latarnik;
- Bartek Zwycięzca;
- Sachem;
- Organista z Ponikuły.
Nowele Sienkiewicza wpisują się w szereg utworów realizujących literacki program pozytywistyczny. Przepełnione są ideami pracy organicznej i pracy u podstaw. Krytykują postawy ziemiaństwa wykorzystującego chłopstwo. Poruszają problemy biednych dzieci. Ponadto zawierają treści patriotyczne.
Inne istotne utwory:
- Bez tytułu, Chwila obecna(cykle felietonów);
- Listy z podróży do Ameryki;
- Listy z Afryki.
Sienkiewicz zmarł 15 listopada 1916 roku w Vevey w Szwajcarii, gdzie został pochowany.
W 1924 roku jego zwłoki sprowadzono do Polski i 27 października, podczas uroczystego pogrzebu, złożono w podziemiach Katedry Świętego Jana w Warszawie.